London, 23. januar 2012.
„Digitalna muzika postala je globalni fenomen 2011. godine, a mere protiv piraterije su intenzivirane.“
· Vodeći internacionalni muzički servisi sada su prisutni u 58 zemalja, dok su u januaru 2011. bili prisutni u 23 zemlje.
· Prihodi od digitalne muzike porasli su za 8% i sada iznose 5,2 milijarde američkih dolara.
· Mere protiv piraterije daju rezultate u Francuskoj i na Novom Zelandu. Sjedinjene Američke Države kreću njihovim stopama 2012.
Delatnost digitalne muzike doživela je u 2011. godini ekspanziju bez presedana, a na nekoliko tržišta preduzeti su ključni koraci u borbi protiv digitalne piraterije.
Zahvaljujući brzom širenju na nova tržišta, vodeći digitalni muzički servisi poput iTunes, Spotify i Deezer-a sada su prisutni u 58 zemalja, u poređenju sa samo 23 zemlje s početka 2011. godine.
Potrošači imaju koristi od povećanog izbora usluga za nabavku i slušanje digitalne muzike. Tokom 2011. godine pretplatnički servisi su prošireni i povezani sa novim partnerima kako bi omogućili pristup novoj publici. U međuvremenu, cloud tehnologija doprinosi transformaciji načina na koji slušaoci upravljaju svojom muzikom i skladište je.
Prihodi muzičkih produkcijskih kuća su 2011. godine povećani za oko 8 procenata i na globalnom nivou iznose 5,2 milijarde dolara, što predstavlja bržu stopu rasta nego 2010. godine; potražnja je povećana kako za pojedinačnim muzičkim numerama (njihov broj se povećao za 11%), tako i za digitalnim albumima (u pitanju je povećanje za 24%), a i pretplatnički servisi se brzo šire. Broj korisnika pretplatničkih muzičkih servisa uvećan je u 2011. za 65%, i prema procenama organizacije IFPI iznosi 13,4 miliona na globalnom nivou.
U Sjedinjenim Američkim Državama – najvećem svetskom muzičkom tržištu, kupovina muzike putem digitalnih kanala preuzela je primat nad fizičkim medijima i postala primarni izvor prihoda muzičkih kuća. Danas 32% prihoda svetske muzičke industrije dolazi iz digitalnih izvora, što uveliko nadmašuje filmski sektor i novinsko i književno izdavaštvo. Novi servisi pokrenuti su širom Južne Amerike, a u Kini su muzičke kuće napravile prekretnicu stupanjem u partnerstvo sa najvećom internet kompanijom – Baidu.
Organizacije IFPI je danas objavila svoj Izveštaj o digitalnoj muzici 2012. (Digital Music Report 2012), u kome je iznela sveobuhvatan pregled i analizu stanja digitalne muzičke delatnosti na početku ove godine.
Komentarišući ovaj Izveštaj, izvršni direktor organizacije IFPI Fransis Mur rekao je sledeće: „Na početku 2012. godine imamo valjane razloge za optimizam u svetu digitalne muzike. Legalni muzički servisi, koji imaju sve brojniju publiku, dostupni su širom zemljine kugle, a izbor muzike i usluga dostupnih potrošačima doživeo je pravu revoluciju. Uz to, borba protiv piraterije se intenzivira, jer državni organi i sve širi krug posrednika sarađuju sa našom industrijom.“
„Međutim, bilo bi pogrešno zadovoljiti se sadašnjom situacijom. Naša digitalna delatnost se razvija uprkos okruženju u kome posluje, a ne zahvaljujući takvom okruženju. U 2012. godini potrebno je pojačati borbu. Potreban nam je zakonski okvir sa koordiniranim merama koje se efikasno sprovode protiv piraterije u svim njenim vidovima. Uz to, potrebna nam je intenzivnija saradnja sa posrednicima na internetu, poput internet pretraživača i firmi koje se bave oglašavanjem, kako bismo imali podršku za legalnu digitalnu muzičku delatnost.“
Pozitivni pomaci, ali zakonski okvir ostaje veliki problem
Piraterija i dalje predstavlja ogromnu barijeru održivom razvoju digitalne muzike. Prema informacijama IFPI/Nielsen, na globalnom nivou svaki četvrti korisnik interneta (28%) redovno pristupa neovlašćenim muzičkim servisima. To šteti tržištu legalnih servisa, usporava razvoj i ugrožava investicije u muzičko stvaralaštvo. IFPI se zalaže za sveobuhvatnu kombinaciju postepenog odgovora, blokiranja internet sajtova i drugih mera za rešavanje ovog problema.
Tokom 2011. došlo je do napretka u borbi protiv piraterije. U Francuskoj je donet novi zakon o postepenom odgovoru Državnog tela za distribuciju stvaralačkih dela i zaštitu prava na internetu („Hadopi zakon“), što je dovelo do smanjenja obima peer-to-peer piraterije (P2P) za 26% budući da je, prema informacijama IFPI/Nielsen, oko dva miliona P2P korisnika prestalo sa ovom aktivnošću od kako je počelo izdavanje upozorenja u oktobru 2010. godine.
U nedavno objavljenoj akademskoj studiji izneti su dokazi o tome da je „Hadopi zakon“ imao pozitivan efekat na prodaju putem servisa iTunes u Francuskoj. Analizom koju su obavili Dahaner i saradnici[1] ustanovljeno je da je prodaja pojedinačnih muzičkih numera preko iTunes veća za 23% nego što bi to bio slučaj da nije donet „Hadopi zakon“.
Sporazum o saradnji sa internet provajderima, potpisan 2011. godine, predstavlja prekretnicu u borbi protiv piraterije u SAD; metoda postepenog odgovora biće implementirana tokom 2012. tako što će se većina vodećih internet provajdera uključiti u „sistem obaveštavanja o povredi autorskog prava“. Ovaj korak sprovodi se u delo nakon što je 2010. godine zatvoren nelegalni servis LimeWire, što je doprinelo dramatičnom smanjenju obima P2P piraterije na američkom tržištu.
I u drugim delovima sveta došlo je do značajnog napretka. Na Novom Zelandu je u septembru 2011. stupio na snagu zakon koji predviđa postepen odgovor, a prve informacije svedoče o njegovom pozitivnom uticaju. U Evropi je nizom sudskih odluka učinjen doprinos smanjenju obima povreda autorskog prava na najvećim piratskim internet sajtovima, poput sajta The Pirate Bay. U Belgiji i Italiji se broj poseta internet sajtovima na kojima se krši autorsko pravo smanjio za 70 do 80%. U Španiji je stupio na snagu zakon kojim se dozvoljava blokiranje nelegalnih internet sajtova, što predstavlja pozitivan korak, ali je njegov domet, nažalost, veoma ograničen.
Unapređena saradnja sa posrednicima na internetu
U nameri da se izbori sa internet piraterijom, industrija fonograma sada direktno sarađuje sa firmama za oglašavanje, kompanijama koje pružaju usluge plaćanja, internet pretraživačima i hosting servisima. Partnerstvo koje su u martu 2011. godine uspostavili organizacija IFPI, Policija grada Londona i kompanije MasterCard, Visa i PayPal do sada je sprečilo zloupotrebu platnih servisa od strane više od 60 nelegalnih internet sajtova.
Od internet pretraživača se traži bolja saradnja, budući da su pretraživači primarni kanal putem kojeg potrošači dolaze do muzike. Istraživanja u nekoliko zemalja ukazuju na to da između jedne četvrtine i polovine ljudi nelegalno preuzima muzičke sadržaje putem internet pretraživača. Međutim, brojni top rezultati do kojih se dolazi putem pretraživača povezani su sa neovlašćenim sadržajima ili internet sajtovima koji redovno krše autorsko pravo.
[1] Danaher, B; Smith, MD; Telang, R; i Chen, S.